“Pozitif (Olumlu / Yapıcı) Düşünce Kaldıracı”: Kendini Gerçekleştiren Kehanet

“Kehanet”; “bir olayın gerçekleşeceğini önceden bilme, gelecekte olacak olanı tahmin etme” çerçevesinde tanımlanmaktadır. “Kendini Gerçekleştiren Kehanet” yaklaşımı’nın temelinde; “inançların ve düşüncelerin, davranışlara yansıması ve davranışlarda -öngörülerin gerçekleşmesini tetikleyecek yönde ve düzeyde- değişikliğe yol açması” yatmaktadır. İnandığımız şeyin farkında olmadan davranışlarımıza yansıdığını; bu yansımanın sonucunda, çevremizdekilerin davranışlarının bizim öngörülerimiz doğrultusunda biçimlendiğini ifade eden “sosyal psikoloji teorisi”nin ürünüdür. “Bir durumun yanlış tanımının, bu tanımlama doğrultusunda davranışa yol açması nedeniyle; başlangıçta yapılan yanlış tanımın gerçekleşmesi” olarak özetlenmektedir. Bilimsel Literatür’e 1948’de girmiş olan Kendini Gerçekleştiren Kehanet; çoğunlukla, “negatif (olumsuz yönü / yıkıcı yanı) açısından ele alınmıştır: “Kişinin ‘negatif düşünme eğilimi’ nedeniyle, başına gelmesinden korktuğu şeylerin başına gelmesi durumu” olarak incelenmiştir. Burada; “negatif kehanet’in gerçekleşmesi”ne neden olan, yalnızca “negatif düşünce” değil; “negatif düşünce’nin biçimlendirdiği negatif davranış” ve bu davranışın yansımasının sonuçlarıdır. Kişilik özellikleri ağırlıkla “kötümser” olanlar, yaşamda başlarına hep kötü şeylerin geleceğine inanırlar. Anılan olumsuz düşüncelerinin yönlendirdiği davranışlar kalıpları, bir paratonerin yıldırımı çekmesi gibi, adı geçen “kehanet”lerin gerçekleşmesi olasılığını yükseltir. Başka bir anlatımla; kendini gerçekleştiren kehanet, kişinin farkında olmadan sergilediği olumsuz davranışların, “kötümser kehanet’in gerçekleşmesine davetiye çıkarması”dır… Örneğin; “kendisine saygı duyulmadığı”nı düşünen bir kişi, gerçekte böyle bir durum söz konusu olmasa dahi -bu “algı”sı nedeniyle- çevresindeki insanların tavırlarını saygısızlık biçiminde algılayacak ve bu yönde tepki verecektir. Söz konusu tepkisi, çevresinde ona karşı olumsuz yaklaşım ve davranışlara yol açacaktır. Sonuçta, “kehanet”i gerçekleşmiş olacaktır. “Korktuğum, Başıma Geldi!” Deyimi, bir ölçüde, bu olgunun altını çizmektedir. “Sakınılan Göze, Çöp Batar” Atasözü, bir bakıma, sözü edilen olguya da işaret etmektedir. HAYDİ; GELİNİZ, “KENDİNİ GERÇEKLEŞTİREN KEHANET”İ “POZİTİF (OLUMLU / YAPICI) DÜŞÜNCE KALDIRAÇI” OLARAK KULLANALIM… İnançlar ve düşünceler, davranışları biçimlendirmekte ve davranışlarda -öngörülerin gerçekleşmesini tetikleyecek yönde ve düzeyde- değişikliğe yol açmakta olduğuna göre; Kendini Gerçekleştiren Kehanet, “pozitif kaldıraç” olarak da kullanılabilir! “Bugün, güzel bir gün olacak”, “Ufkumu genişletmekten vazgeçmeyeceğim”, “Hedeflerime doğru, kararlılıkla ilerleyeceğim”, “Hatalarımı bundan böyle tekrarlamayacağım”, “Bu sefer, başaracağım”, “ ‘Kriz’ ve ‘fırsat’ kavramları’nın iç içe ve birbirine geçişli olduğunu unutmayacağım ”, “Her gün, kendime yatırım yapacağım”, “Fırsatlardan yararlanmayı öğreneceğim”, “Sorunları, ‘yaşam becerileri biley taşı’ olarak kabul edeceğim”, “Yaşam becerilerimi geliştireceğim”, “Bu ilişkiyi, çalkantılara karşın sürdürebileceğim”, “Önceliklerime odaklanacağım”, “Kendimi ‘çıkmaz sokak’ta bulursam, bir ‘çıkış yolu’ bulacağım”, “Güvendiğim insanların ve çevrelerin bana yardımcı olmasına izin vereceğim”, “Başarısız olursam, ders almış olacağım”, “Güçlükler karşısında pes etmeyeceğim”, “Bildiğim yöntemler yeterli olmadığında, yeni yollardan yürümeyi deneyeceğim”, “İçimdeki ‘cevher’i kuyumcu titizliğiyle işleyeceğim”, “İnsanlara ve ilişkilere değer katacağım”, “Kendimi sürekli güçlendireceğim”, “Zamanımı akılcı kullanacağım”, “Zorluklara rağmen, yoluma devam edeceğim”, “Öğrenilmiş çaresizlik kapanı’na kısılmayacağım”, “Karanlığa söveceğime, bir mum yakacağım”… Bu tür pozitif düşünceler ve bu türev pozitif inanmışlıklar; “Kendini Gerçekleştiren Kehanet Kaldıraçı” üzerinden, “Gerçekleşen Pozitif Kehanetler”e dönüşecektir. Nasıl mı? Pozitif düşünceler ve pozitif inanmışlıklar, “pozitif davranış biçimleri”ne dönüşecektir. Gerek bu olumlu / yapıcı davranışlar, gerekse bunların çevreye yansıması ve çevredekilerin olumlu / yapıcı davranışlarında yankılanması; sözü edilen pozitif düşünce ve inanmışlıkların, yaşanan gerçeklere dönüşmesini sağlayacaktır. Yeter ki; bilincinizi ve bilinçaltınızı, negatif düşüncelerden ve olumsuz / yıkıcı kabullenmelerden arındırınız… Pozitif düşünmeye, “bilişsel (zihinsel) süreçlerimi, negatif düşüncelerden ve olumsuz / yıkıcı kabullenmelerden arındıracağım. Hemen, şimdi!” diyerek başlayabilirsiniz. Haydi!.. Prof. Dr. İsmail ÜSTEL iletişim için: ismail@ceviksirket.com